Praktijkverhaal

Learning communities - Radboudumc

In het Radboudumc werken velen aan de ontwikkeling van zorgpaden. Het doel? Goede en tijdige zorg voor patiƫnten. Maar hoe krijg je medische afdelingen nu echt zover dat ze komen tot de analyse en het maken van afspraken die horen bij een zorgpad? Marion van der Kolk, gastro-intestinaal chirurg, bedacht om dat via zogenoemde learning communities te doen.

En dat blijkt een succes. Ze vertelt hier enthousiast over, samen met Liesbeth Langenhuysen, programmamanager Informatiemanagement (IM). “Eenduidig en eenmalig vastleggen voor hergebruik is een belangrijke afspraak die onderdeel uitmaakt van een goed functionerend zorgpad”, zo is de stellige overtuiging van zowel Langenhuysen als Van der Kolk. Beiden maken ze deel uit van het kernprojectteam Zorgpaden in het Nijmeegse Radboudumc.

Radboudumc

Van elkaar leren

Een learning community is een informatiemarkt in een modern jasje, met de nadruk op ‘van elkaar leren’. Het idee van de bijeenkomsten is dat zorgverleners leren van collega’s. Dat ze horen welke drempels zij hebben ervaren, en wat hen juist hielp bij het uitdenken van hun zorgpad. Tijdens de bijeenkomst presenteren zorgverleners die een zorgpadproject doen, hun ervaringen. Ze delen kennis bij hun kraampje en een aantal zorgverleners verzorgt een korte pitch voor alle aanwezigen.

Dokters onder elkaar

“En dat is hoe het werkt. Dokters nemen nu eenmaal sneller iets aan van een collega-dokter dan van een niet-medicus,” zegt Van der Kolk. Langenhuysen beaamt dat onmiddellijk. “Dokters gaan zich pas actief interesseren voor bijvoorbeeld het handiger werken met het epd als een collega laat zien dat iets werkt, zoals een verbetering van de kwaliteit van de data of slimmer registreren en administreren. Tegen die kracht kun je als informaticus of ICT’er echt niet op.”

Zorgverleners ontzorgen door goed epd-gebruik

Ook Langenhuysens afdeling is present: “Wij staan daar met enthousiaste mensen en laten zien hoe we zorgverleners kunnen ontzorgen door goed epd-gebruik.” Bezoekers van de markt komen hoe dan ook bij de stand van Liesbeth en collega’s terecht, zo ziet Van der Kolk. “Want een zorgpad kan niet zonder een goede inrichting van en ondersteuning door het epd. Dat blijkt uit ieder verhaal, bij ieder kraampje. We moeten elkaar als beroepsgroepen echt leren kennen en samenwerken en een start daarmee wordt gemaakt tijdens de communities.” 

Zorgpad is een buzzwoord

Het Radboudumc organiseert nu iedere drie maanden een learning community-bijeenkomst rond het thema Zorgpaden. De eerste keer bracht direct zo’n tweehonderd zorgprofessionals en hoogleraren op de been. Langenhuysen lacht en biecht op: “Ik was wat sceptisch, verwachtte niet dat mensen echt zouden komen. Maar goed, gelukkig had ik ongelijk. ‘Zorgpad’ is een buzzwoord. En deze vorm spreekt aan.”

Kennis en enthousiasme verspreiden

De twee keer erna waren steeds ruim zestig mensen aanwezig. Zorgverleners worden actief uitgenodigd, zo licht Van der Kolk toe: ‘Ben je bezig met een zorgpad en krijg je daarvoor ondersteuning, dan verwachten we dat je komt bij de learning communities om je kennis en voortgang te delen. We verzoeken je dan ook nog dringend een collega uit te nodigen ook te komen. Zo verspreiden we kennis en enthousiasme.’

Samenwerking IM en zorgverleners essentieel

En met dat enthousiasme zit het wel goed. Het kernprojectteam kan de aanvragen voor zorgpadondersteuning nauwelijks aan. Voor het ontwikkelen van zorgpaden is de samenwerking tussen IM’ers en zorgverleners en professionals met kennis van processen essentieel. Van der Kolk licht toe: “Als dokters denken we dat heel duidelijk en goed te kunnen uitleggen. Inmiddels weet ik dat dat in ieder geval niet opgaat voor wensen of vragen die we hebben ten aanzien van het epd.”

Stellen van de juiste vragen

Langenhuysen benadrukt dat een belangrijke rol voor ‘haar’ mensen in die samenwerking het stellen van de juiste vragen is. “We moeten ervoor waken direct een oplossing te willen bieden. Het gaat om vragen als: Waarom? Wat bedoel je precies? Hoe werkt dat dan? Laat eens kijken hoe je dat doet? Als IM gaan we steeds vaker met artsen en verpleegkundigen mee de werkvloer op. Dat kost tijd, maar het levert inzicht op in wat er echt speelt en leert ons wat de zorgverleners nodig hebben.”

Kwaliteit van zorg echt verbeteren

En het lévert wat op, weet Van der Kolk, die op zorgpadontwikkeling promoveerde. “Een goed zorgpad zorgt ervoor dat zorgverleners kort-cyclisch kunnen reageren als veranderingen in uitkomsten worden opgemerkt, en zo kun je de kwaliteit van zorg echt verbeteren. Het is hierbij belangrijk om op de werkvloer stuurinformatie beschikbaar te hebben. En dat kan alleen door het goed gebruik van een epd dat aansluit op het zorgproces of de patient’s journey. Dat werkt gewoon prettiger.”

De flow van de zorg

Ze voegt nog toe: “Bij zorgpaden draait het om logistiek. Maar dat woord klinkt koud en doet geen recht aan de onderlinge samenwerking en noodzakelijke aanspreekcultuur, ik zeg liever flow. Als de zorg in een flow verloopt, dan gaat het smooth. Dan ondersteunt het systeem de mensen, en dat helpt patiënten én zorgverleners.”

Dit wil je misschien ook weten